Fizik. Net. Tr

Sıvılar, akışkan maddelerdir. Akışkan kavramı hem sıvı hem de gazlar için kullanılır. Sıvılar çok az sıkıştırılabilir olsa da sıkıştırılamaz olarak kabul edilebilir.

Sıvı Basıncının Hesaplanması:

A noktasındaki sıvı basıncı;

P=h.d.g

P: Sıvı Basıncı (Pa)

h: Derinlik (m)

g: Yerçekimi ivmesi (\(\frac{m}{{{s^2}}}\))

B noktasına etki eden sıvı basıncı;
\(P = {h_1}{d_1}g + {h_1}{d_1}g\)

– Tabana etki eden sıvı basınç kuvveti ile ağırlık arasındaki ilişki;

– Bir yüzeye etki eden sıvı basınç kuvveti, o yüzeyin orta noktasına etki eden basınçla, yüzey büyüklüğünün çarpımına eşittir.
\(\begin{array}{l}F = {P_{orta}} \cdot S\\{F_1} = \frac{h}{2}dg{S_1}\\{F_2} = \frac{h}{2}dg{S_2}\\{F_1} = hdg{S_3}\end{array}\)

– Sıvılar karışım oluşturursa K’nın tabanına etki sıvı basıncı değişmez, L’ninki artar, M’ninki azalır.

– Şekilde kaptaki sıvılar karıştırılırsa, K ve L’ye etki eden basınç artar, M’ye etki eden basınç değişmez.

– Açık uçlu kapta X, Y, Z noktalarına etki eden sıvı basınçları arasındaki ilişki;

\({P_Z} > {P_Y} > {P_X}\)

Bileşik Kaplar

Şekilleri ve kesitleri farklı iki ya da daha fazla kabın tabanlarının birleştirilmesi ile elde edilen kaplara denir. Örneğin U borusu.

U Borusu

Birbirine karışmayan sıvıların ayrılma yüzeyi hizasına yaptıkları basınçlar birbirine eşittir.

\(\begin{array}{l}{P_1} = {P_2}\\{h_1}{d_1}g = {h_1}{d_1}g\\{h_1}{d_1} = {h_1}{d_1}\end{array}\)

– Şekideki U borusunda sıvıların özkütleleri arasında \({d_y} > {d_x}\) ilişkisi görülmektedir. Aynı yatay düzlemde bulunan noktalara etki eden basınçlar arasında;

\({P_1} = {P_2} > {P_3} = {P_4} > {P_5} > {P_6}\)

– Şekildeki U borusunda sıvıların özkütleleri arasında \({d_3} > {d_2} > {d_1}\) ilişkisi görülmektedir. Kollardaki basınçların eşitliğinden;

\(\begin{array}{l}{P_2} = {P_1} + {P_3}\\{h_2} \cdot {d_2} \cdot g = {h_1} \cdot {d_1} \cdot g + {h_3} \cdot {d_3} \cdot g\\{h_2} \cdot {d_2} = {h_1} \cdot {d_1} + {h_3} \cdot {d_3}\end{array}\)

– Şekildeki kapta bulunan sıvının tabana uyguladığı basınç P, basınç kuvveti F’tir. Kap ters çevrilirse, P azalır, F artar. Ayrıca ters çevrilen kabın oturduğu yatay yüzeye uyguladığı basınç kuvveti değişmez, basınç azalır.

– Şekildeki cisim X sıvısına çekilrse, \({P_K}\) değişmez, \({P_L}\) azalır.

– Eşit zaman aralıklarında eşit miktarda sıvı akıtan musluklarla şekildeki kaplar dolduruluyor. Sıvıların tabana yaptıkları basıncın zamana bağlı değişimleri şekildeki gibidir.

– Şekilde K, L, M noktalarına etki eden sıvı basınçları;

\({P_M} > {P_K} = {P_L}\)

– Şekilde X,Y, Z ve A noktalarına etki eden sıvı basınçları;

\({P_Y} = {P_Z} > {P_X} > {P_A}\)

-Su Cendereleri;

\(\frac{F}{{{S_1}}} = \frac{G}{{{S_2}}}\)

\(\frac{F}{{{S_1}}} + hdg = \frac{G}{{{S_2}}}\)